1
00:00:23,056 --> 00:00:27,127
ORKESTRA-ENTSAIOA

2
00:01:45,505 --> 00:01:47,207
Tira, proba ezazu zuk ere.

3
00:01:47,807 --> 00:01:50,443
Akustika zoragarria du.

4
00:01:50,977 --> 00:01:53,046
Lehen otoiztegi bat zen.

5
00:01:53,613 --> 00:01:58,551
Ikusten? Hor 3 aita santuren 
eta 7 apezpikuren hilobiak daude.

6
00:02:00,687 --> 00:02:03,990
Hildakoz josita dago hau dena.

7
00:02:05,191 --> 00:02:11,898
1781ean, otoiztegi hau 
auditorio bihurtu zen.

8
00:02:12,065 --> 00:02:14,501
Ahots eta instrumentu kontzertuak
egiten ziren hemen.

9
00:02:14,767 --> 00:02:17,704
Europako gorte guztiek 
inbidia ziguten.

10
00:02:17,704 --> 00:02:21,407
Badakizu zergatik?
Akustikagatik.

11
00:02:23,176 --> 00:02:27,013
Entzun duzu?
Hotsa garbia da, oihartzunik gabea.

12
00:02:27,080 --> 00:02:30,049
Musika entzuteko aparta.

13
00:02:30,316 --> 00:02:33,286
Erreberberaziorik gabea.

14
00:02:34,487 --> 00:02:38,758
Podium horretan orkestra-zuzendari 
handienak aritu dira.

15
00:02:38,758 --> 00:02:40,360
Gailurra zen haientzat.

16
00:02:41,561 --> 00:02:45,231
A zer musikariak!
A zer entzuleak zeuden!

17
00:02:45,565 --> 00:02:48,935
Ministroak, enbaxadoreak 
eta apaizak etortzen ziren.

18
00:02:49,369 --> 00:02:54,240
Beren partiturak ekartzen zituzten…
Barkatu. Musika segitzeko. 

19
00:02:55,241 --> 00:03:00,046
Eta zer emakume ederrak!
Dotoreak, papar handikoak!

20
00:03:00,613 --> 00:03:02,649
Zer? Purrustadaka?

21
00:03:03,583 --> 00:03:05,585
A zer perfumea zuten!

22
00:03:06,052 --> 00:03:08,188
Airea ere desberdina zen.

23
00:03:08,454 --> 00:03:10,590
Gaurko entzuleak ez dira 
horrelakoak.

24
00:03:10,590 --> 00:03:14,027
Aspertzen ariko zara
hainbeste berriketarekin.

25
00:03:18,531 --> 00:03:20,767
Dena bere lekuan dago.

26
00:03:21,968 --> 00:03:24,404
Polita da, ezta?

27
00:03:28,241 --> 00:03:31,778
Ni kopiatzailea besterik ez naiz,
hutsaren hurrengoa.

28
00:03:31,811 --> 00:03:35,982
Urtebete barru, erretiroa!

29
00:03:38,251 --> 00:03:42,222
Kontzertuak entzutera baizik 
ez naiz hona itzuliko.

30
00:03:42,255 --> 00:03:46,492
Hori, bai. 
Ezingo nintzateke musika gabe bizi.

31
00:04:13,253 --> 00:04:17,257
Egun on guztioi. 
Badakit gaur telebista etorri dela…

32
00:04:17,257 --> 00:04:20,326
…gure orkestraz 
dokumental bat egitera.

33
00:04:20,526 --> 00:04:23,730
Auditorio eder batean gaude. 

34
00:04:23,863 --> 00:04:27,433
Antzina, 1.200eko eliza bat izan 
zen, beharbada jakingo duzuenez.

35
00:04:27,467 --> 00:04:31,070
Begira hilobi zahar-zahar horiei,
eta nire eskuinera…

36
00:04:31,070 --> 00:04:33,673
Irakasle, 
hori kontatu diet jadanik.

37
00:04:34,140 --> 00:04:36,109
Ni lehenengo biolin-jotzailea 
naiz. 

38
00:04:36,175 --> 00:04:39,646
-Egun on. 
-Baita zuri ere, Mirella.

39
00:04:40,713 --> 00:04:43,750
Nork lagunduko dit hau kentzen?
Sekulako zama du!

40
00:04:43,750 --> 00:04:44,651
Nik lagunduko dizut.

41
00:04:44,684 --> 00:04:47,387
-Eskerrik asko. Zer moduz zaude?
-Hainbestean.

42
00:04:49,022 --> 00:04:52,125
Naturaltasunez jokatu.
Telebista etorri da.

43
00:04:55,928 --> 00:04:58,931
Zertan ariko ote dira 
aulki hauekin?

44
00:04:59,332 --> 00:05:02,135
Zikin-zikinak daude!
Zerriak!

45
00:05:16,949 --> 00:05:17,850
Puskatu gabe!

46
00:05:19,919 --> 00:05:20,953
Tira ba!

47
00:05:22,121 --> 00:05:24,223
4etan sauna dut.
Hor konpon!

48
00:05:24,657 --> 00:05:27,593
Sugea, lehoia, harria…
30 jarrera izango dira…

49
00:05:27,660 --> 00:05:30,563
…baina dena 
adimenaren kontzentraziotik dator.

50
00:05:30,530 --> 00:05:31,130
Panettonea?

51
00:05:31,130 --> 00:05:35,335
Ez dago presarik,
oso ondo zabiltza.

52
00:05:35,635 --> 00:05:38,037
Okerrago ikusten dut ba.

53
00:05:38,204 --> 00:05:41,140
Irakaslea da eta!
Berriro gurekin!

54
00:05:41,140 --> 00:05:42,342
Oso ondo ikusten zaitut.

55
00:05:42,342 --> 00:05:45,278
Apustu bat egingo dugu.

56
00:05:45,278 --> 00:05:47,080
Ikusiko duzu nola 4 hilabete barru…

57
00:05:47,080 --> 00:05:49,782
Nire osaba Quintiliorena 
kontatuko dizut.

58
00:05:49,816 --> 00:05:55,688
60 urtetan nahi zuena egin zuen:
jan, edan, larrua jo!

59
00:05:56,389 --> 00:05:58,691
Goiz batean, ondoezak jo zuen
eta bazihoala uste nuen.

60
00:05:58,691 --> 00:06:01,294
Badakizu zenbat urte dituen?
93!

61
00:06:01,561 --> 00:06:05,498
Lehen bezala jan eta edaten du.
Betaurrekorik gabe irakurtzen du.

62
00:06:06,899 --> 00:06:09,969
Werther-en semeetako bat.
G-rekin hasten da.

63
00:06:10,002 --> 00:06:12,905
Mundua ergelez josita dago.

64
00:06:13,806 --> 00:06:16,709
-Zutaz ari al zara?
-Semaforoa berde zegoen…

65
00:06:17,076 --> 00:06:19,445
…eta aurrekoak ez dit 
pasatzen utzi.

66
00:06:19,445 --> 00:06:23,082
Bozina jo, eta esan diot: "Utzi 
pasatzen, entsaioa dut eta". 

67
00:06:23,649 --> 00:06:26,219
Kaka banintz bezala begiratu,
eta hau esan dit:

68
00:06:26,219 --> 00:06:30,323
"Zertarako entsaiatu?
garbi dago tentela zarela!"

69
00:06:34,327 --> 00:06:38,097
Partida entzuten? Nik gaur 
ezin dut. Zer sufrimendua!

70
00:06:39,031 --> 00:06:40,566
Zer dio zure barometroak?

71
00:06:40,733 --> 00:06:43,102
Ea zer dioen nire adiskide leialak.

72
00:06:43,102 --> 00:06:46,906
-Zure biolina aterako duzu?
-%15eko hezetasuna dago.

73
00:06:47,206 --> 00:06:50,143
Arriskutsua da nire biolinaren
osasunerako.

74
00:06:50,343 --> 00:06:53,646
-Nola dabil piztia?
-Sekulako borroka da.

75
00:06:53,780 --> 00:06:56,916
Piztiak ez du amore ematen, 
zelatan dago beti.

76
00:06:57,250 --> 00:06:58,551
Putakumea!

77
00:06:58,818 --> 00:07:02,155
Segi piztiaren kontu horrekin
niri adarra jotzen!

78
00:07:02,588 --> 00:07:05,124
Ez haserretu, 
gaizkitu egingo zara eta.

79
00:07:05,158 --> 00:07:09,028
Neurosia piztia bat da!
Denok itoko gaitu!

80
00:07:13,666 --> 00:07:16,636
800 milioi ordaindu dizkiogu,
baina doblea balio du.

81
00:07:18,271 --> 00:07:20,373
-Zer da hori?
-Antsiolitiko bat.

82
00:07:20,373 --> 00:07:22,041
On egingo dizu.

83
00:07:22,141 --> 00:07:25,077
Denetik probatu dut
eta ez didate ezer egiten. 

84
00:07:25,244 --> 00:07:27,380
Aitzitik, okerragotu egiten naute.

85
00:07:30,116 --> 00:07:31,784
Zergatik ez du jotzen?

86
00:07:48,468 --> 00:07:49,836
Putakumeak!

87
00:07:50,203 --> 00:07:52,171
Zer da hau, "8 eta ½"?
Film psikoanalitiko bat?

88
00:07:52,171 --> 00:07:54,874
-Ixo eta informa zaitez.
-Zoaz berriz eskolara!

89
00:07:54,907 --> 00:07:58,077
Zer ari zara, ergela? 
Nola joko dut nik? Barometro jauna!

90
00:07:58,744 --> 00:08:02,181
Altxatu, maitea! Jarri aulkia 
bere lekuan, jo egin behar dut eta.

91
00:08:02,648 --> 00:08:05,985
Atrila gertuegi daukat
eta ezin dut irakurri.

92
00:08:06,052 --> 00:08:08,221
-Hemen jarri behar dut!
-Jolastu nahi duzu?

93
00:08:08,221 --> 00:08:11,491
Hemen! Atsegina izan zaitez.
Baimena eskatu dut.

94
00:08:11,491 --> 00:08:13,493
Betaurrekoak ahaztu zaizkit,
mesedez eskatzen dizut.

95
00:08:13,493 --> 00:08:16,195
Ez nago inori mesede egiteko.
Jo egin behar dut!

96
00:08:16,796 --> 00:08:18,631
-Hor egon behar du!
-Nik hor nahi dut!

97
00:08:19,065 --> 00:08:19,799
Eta nik hemen!

98
00:08:19,832 --> 00:08:21,934
Baboa! 
Hori da zure lekua eta hau nirea!

99
00:08:22,001 --> 00:08:24,070
Irain egiten didazu!
Hemen!

100
00:08:25,505 --> 00:08:29,141
Zer du honek buruan? Harriak?
Nahikoa da! Nahikoa!

101
00:08:45,391 --> 00:08:48,594
Jaunok, mesedez, 
entzun pixka batean!

102
00:08:49,862 --> 00:08:53,299
Gonbidatu agurgarri bat dugu:
telebista. 

103
00:08:53,766 --> 00:08:59,105
Kamerak eta kazetariak gure 
entsaioa grabatzera etorri dira.

104
00:09:00,439 --> 00:09:02,842
Elkarrizketa bat egin nahi diete
zuetako batzuei. 

105
00:09:02,909 --> 00:09:06,345
Zuri ez zaizu hori komeni.
Nik dena esango diet.

106
00:09:06,746 --> 00:09:10,216
-Zer esan behar diezu ba?
-Gure dirua hartzen diguzula!

107
00:09:10,483 --> 00:09:16,622
Zuen sindikalistarekin bat eginik, 
ez zaizue saioa ordainduko.

108
00:09:16,889 --> 00:09:19,091
Akordio hori ez dugu inoiz sinatu.

109
00:09:21,327 --> 00:09:23,429
Hori lan extra bat da!

110
00:09:23,796 --> 00:09:27,433
-Ez da lan extra!
-Ezta pentsatu ere!

111
00:09:27,967 --> 00:09:29,869
Ez gaude konforme!

112
00:09:29,869 --> 00:09:34,340
Teorian, onargarria da; 
baina sindikalki, ez da egokia. 

113
00:09:34,340 --> 00:09:37,376
Telebistarekiko kontua ez da
inoiz ondo argitzen.

114
00:09:37,810 --> 00:09:40,146
Zuen sindikalista 
zuen ordezkaria da, bai ala ez?

115
00:09:40,146 --> 00:09:42,181
Jaunok, lasai!

116
00:09:42,248 --> 00:09:46,919
Gutxi ordaindu, eta, gainera, 
telebista etorri, eta ezer ez!

117
00:09:47,386 --> 00:09:52,525
Musika gustatzen zaion jendeak
ikusi nahiko du…

118
00:09:52,525 --> 00:09:55,628
…langile ilun hauen aurpegia.

119
00:09:56,362 --> 00:09:58,598
Baina telesaio bat egin behar 
dutenez gero…

120
00:09:58,598 --> 00:10:01,300
…telebistak opari bat 
egin behar liguke.

121
00:10:01,701 --> 00:10:06,172
Ez da derrigorrezkoa! Elkarrizketa
egin nahi duenak, egin dezala…

122
00:10:06,172 --> 00:10:08,708
-…eta nahi ez duenak, ez!
-Ez da arauzkoa! Ez da bidezkoa!

123
00:10:09,041 --> 00:10:12,645
Gauza bat argituko dizuet.
Izango al dugu aukera hoberik…?

124
00:10:19,952 --> 00:10:22,321
Baboak!
Txoroak!

125
00:10:25,925 --> 00:10:28,894
Gustatzen ez zaidan amets bat 
egin dut: zaldi bat neukan gelan.

126
00:10:28,894 --> 00:10:32,632
Niri ere ez zait gustatzen, baina 
zaldiaren kolorea ikusi behar.

127
00:10:32,898 --> 00:10:34,900
-Soineko polita!
-Ergelak!

128
00:10:42,041 --> 00:10:44,243
Niri egin nahi didazue
elkarrizketa?

129
00:10:45,811 --> 00:10:50,516
Idatzita daukat. 
Berak gauza batzuk iradoki dizkit. 

130
00:10:51,717 --> 00:10:54,820
"Pianoak erregea bere tronoan
dirudi: ez da mugitzen". 

131
00:10:54,954 --> 00:10:57,890
Hau Ceccok esan dit.
"Beraren aurrean makurtu behar da…

132
00:10:57,890 --> 00:11:01,861
…aulkia hurbildu behar zaio,
piztia mitologiko bat da".

133
00:11:01,861 --> 00:11:03,663
Hau ere berea da.

134
00:11:04,130 --> 00:11:06,465
"Men egin behar zaio, nolabait".

135
00:11:06,799 --> 00:11:09,835
"Pianoa daukan gela
piano-gela bihurtzen da".

136
00:11:10,336 --> 00:11:12,672
"Errege gorteko instrumentu bat 
da pianoa".

137
00:11:12,672 --> 00:11:16,208
-Nik gortean jo izan dut.
-Barkatu, zer esan duzu?

138
00:11:16,909 --> 00:11:19,845
Gortean jo izan dudala
esan diot. 

139
00:11:19,912 --> 00:11:22,581
-Non?
-Victor Manuel III.aren aurrean. 

140
00:11:22,581 --> 00:11:24,517
Eta ez zintuen atxilotu?

141
00:11:27,687 --> 00:11:32,758
Nik ez dut pianorik nahi. 
Badaukat bat, baina ez dut nahi.

142
00:11:32,792 --> 00:11:33,693
Bai zera!

143
00:11:33,693 --> 00:11:36,028
Munduko piano guztiak 
pianoa baitira.

144
00:11:36,395 --> 00:11:40,866
Norberaren pianoa jotzea 
muga bat da. Galga bat da.

145
00:11:41,200 --> 00:11:41,967
Galga bat?

146
00:11:42,134 --> 00:11:48,074
Nork bere burua lantzeko, 
ezagutu egin behar da… 

147
00:11:49,308 --> 00:11:54,146
Jende gehiago ezagutu, alegia.
Ez niri barre eginarazi!

148
00:11:54,647 --> 00:11:59,719
Ni Marina di Pisakoa naiz, baina
Kalifornian ikasi nuen flauta.

149
00:11:59,719 --> 00:12:02,621
Han goxoago jotzen da, 
ez hemen bezain gogor.

150
00:12:02,621 --> 00:12:05,458
Instrumentu delikatu eta diskretu 
bat da.

151
00:12:05,491 --> 00:12:09,729
Giza ahotsaren hurbilenekoa da.
Baina denok gauza bera esaten dugu:

152
00:12:09,729 --> 00:12:13,332
Biolontxeloa da giza ahotsaren 
hurbilena, saxofoia ere bai…

153
00:12:13,899 --> 00:12:15,568
Danborra besterik ez da falta!

154
00:12:17,536 --> 00:12:20,740
Abesbatza bat, ordea, 
abeslariak onak direnean…

155
00:12:20,740 --> 00:12:22,441
…ez da inoiz instrumentu batekin 
konparatzen. 

156
00:12:22,441 --> 00:12:25,911
Berriz diot: flauta da, berez, 
giza ahotsaren antza duen bakarra. 

157
00:12:25,911 --> 00:12:29,081
Zer hots misteriotsua!
Naturaz gaindikoa!

158
00:12:29,749 --> 00:12:32,485
Piztiak otzantzen omen ditu. 
Zer gehiago nahi duzu?

159
00:12:32,685 --> 00:12:35,454
Apolok ez al zituen 
hilak flautaz esnatzen?

160
00:12:35,921 --> 00:12:38,657
-Zenbat gauza!
-Aztikerien instrumentua da.

161
00:12:38,691 --> 00:12:40,659
Eguzkiarena eta ilargiarena da.
Gaua eta eguna. 

162
00:12:40,659 --> 00:12:44,130
Medikuek diotenez, ez al zaudete
flauta-jotzaile guztiak erotuta?

163
00:12:45,131 --> 00:12:47,199
Hori diote, bai. 

164
00:12:47,767 --> 00:12:53,773
Putz eta putz eginez, haizeak 
eragina izango du flautistengan.

165
00:12:54,340 --> 00:12:57,676
Guk gauza arraroren bat egitea
espero du mundu guztiak. 

166
00:12:57,843 --> 00:12:59,512
Ez dakit zergatik.

167
00:13:05,151 --> 00:13:07,820
Tronboiak ez du parerik. 

168
00:13:07,953 --> 00:13:11,357
Bere ahots lodiak 
goxotasunez hilzorian dirudi.

169
00:13:11,524 --> 00:13:12,792
Baina oso barregarria ere 
izan liteke. 

170
00:13:13,058 --> 00:13:17,263
Horra pailazoak ura botatzen 
edo puzkarka. 

171
00:13:17,396 --> 00:13:19,932
-Aingeruen instrumentua da.
-Hori egia da.

172
00:13:20,299 --> 00:13:24,103
Berpizkundeko margolanetan, aingeru 
guztiek tronboia jotzen dute. 

173
00:13:24,236 --> 00:13:28,207
Jainkoak norbera tronboi-hotsaz 
hartzea izugarria izan behar du.

174
00:13:28,340 --> 00:13:32,478
Nire ustez, tronboiaren ahotsa
izaki bakarti baten ahotsa da.

175
00:13:32,678 --> 00:13:35,147
Atsegin dut tronboia 
itsasertzean entzutea… 

176
00:13:35,147 --> 00:13:38,317
…neguan, inor ez dagoenean. 

177
00:14:01,841 --> 00:14:02,708
Oso bukaera polita!

178
00:14:02,708 --> 00:14:05,177
Nik ez dut ezer esateko.

179
00:14:05,778 --> 00:14:09,048
Hor goiko armiarma sareari 
begira nengoen. Ikusten?

180
00:14:09,048 --> 00:14:11,383
Bospasei metrokoa da.

181
00:14:11,417 --> 00:14:14,753
Tronboien airearekin kulunkan 
zegoen, batera eta bestera.

182
00:14:14,753 --> 00:14:16,889
-Begira, Lo Cucco!
-Zer nahi duzu?

183
00:14:16,889 --> 00:14:19,592
-Armiarma ikusten duzu?
-Zer?

184
00:14:19,592 --> 00:14:23,295
Haritik zintzilik!
Hemendik hobeto ikusiko duzu. 

185
00:14:23,295 --> 00:14:29,335
Ez al da ederra gu hemen egotea,
armiarma bat kulunkatzen? 

186
00:14:30,035 --> 00:14:32,037
Begira zuk ere, Esposito.

187
00:14:32,338 --> 00:14:36,876
Armiarma hura gure instrumentuen
hotsean mugitzen ari zen.

188
00:14:39,812 --> 00:14:42,581
-Traba egin diezazuket pixka bat?
-Noski.

189
00:14:42,581 --> 00:14:44,817
-Galdera fribolo samar bat da.
-Bota. 

190
00:14:44,817 --> 00:14:48,621
Begikotasunak eta ezinikusiak daude 
instrumentuen artean?

191
00:14:49,088 --> 00:14:52,258
Bai, badaude begikotasunak 
eta ezinikusiak.

192
00:14:52,258 --> 00:14:55,160
Gu bat gatoz kontrabaxuarekin…

193
00:14:55,160 --> 00:14:58,564
…erabakitasunez eta zorrotz 
markatzen baitu denbora. 

194
00:14:58,797 --> 00:15:02,201
Ez da txorrotxioka eta arpegioka 
bere buruaren erakuskerian aritzen. 

195
00:15:02,201 --> 00:15:06,038
Pianoa berritsu hutsa da, 
eta biolinak, hasten direnean…

196
00:15:06,438 --> 00:15:10,910
Italian ez da erritmoa sentitzen.
Gehiago estimatzen dugu kantua. 

197
00:15:11,043 --> 00:15:15,047
Napolitarrak erritmozaleak dira, 
haiek dira perkusionistarik onenak.

198
00:15:15,214 --> 00:15:17,316
Tarantela non sortu zen?
Napolin. 

199
00:15:17,549 --> 00:15:23,289
Erritmoko musikariak dira
jatorrenak eta dibertigarrienak.

200
00:15:23,289 --> 00:15:24,590
Adiskideagoak.

201
00:15:24,590 --> 00:15:26,358
Claudiok arrazoi du.

202
00:15:26,358 --> 00:15:32,564
Handikeria eta etorkortasun 
itxurak, harropuzkeria…

203
00:15:32,564 --> 00:15:36,368
…horretarako joera izaten dute 
biolin edo flauta jotzaileek…

204
00:15:36,602 --> 00:15:38,671
…baina gugan ez duzu 
halakorik ikusiko.

205
00:15:39,138 --> 00:15:42,274
Ume bat orkestra batean 
sartuz gero, zer jotzen du begiz?

206
00:15:42,341 --> 00:15:47,079
Txindatak eta danborrak, 
alaiak eta festazaleak direlako.

207
00:15:47,146 --> 00:15:49,148
Maisua urduri etortzen bada…

208
00:15:49,148 --> 00:15:51,951
…guk makilekin lau kolpe jo,
eta tristura kentzen diogu.

209
00:15:51,951 --> 00:15:54,653
Oboea bera umore onez jartzen da.

210
00:15:58,257 --> 00:16:01,193
Ez dut elkarrizketarik nahi.
Eta ez dut argazkirik nahi…

211
00:16:01,193 --> 00:16:03,996
…beste bat naizela uste dezakete.
Ezta pentsatu ere!

212
00:16:05,864 --> 00:16:07,866
Zer uste du? Entzun diozu?

213
00:16:08,567 --> 00:16:10,569
-Irakasle…
-Esadazu.

214
00:16:10,703 --> 00:16:12,571
Erantzungo al dizkiguzu
galdera batzuk?

215
00:16:12,571 --> 00:16:15,975
Ez duzue merezi, guri ezer 
ez ematea ez baita zuzena.

216
00:16:15,975 --> 00:16:19,044
Baina hemen zaudetenez, galdetu.

217
00:16:19,044 --> 00:16:21,747
Ez dakit zer galdetu…
Hitz egidazu biolontxeloaz.

218
00:16:21,747 --> 00:16:25,818
Orkestrako 
funtsezko instrumentuetako bat da.

219
00:16:25,818 --> 00:16:30,756
Biolinak eta biolontxeloak 
oinarria dira…

220
00:16:30,756 --> 00:16:34,626
…eta haien gainean eraikitzen da
kontzertu sinfoniko baten eraikina.

221
00:16:34,827 --> 00:16:36,729
Haien gainean dago dena.
Oker nago?

222
00:16:36,895 --> 00:16:37,463
Bai. 

223
00:16:38,630 --> 00:16:40,466
Nik esango dizut biolina zer den. 

224
00:16:41,300 --> 00:16:45,604
Lehenengo biolin-jotzailea
orkestrako garuna eta bihotza da. 

225
00:16:45,771 --> 00:16:47,639
Klarinetea, berriz, buztana!

226
00:16:51,710 --> 00:16:57,449
Biolontxeloak adiskide idealaren
antz handia du. 

227
00:16:58,317 --> 00:17:00,819
Benetako adiskidea, 
diskretua, leiala.

228
00:17:01,020 --> 00:17:02,588
Biolina, berriz, ez. 

229
00:17:03,389 --> 00:17:06,325
Biolinak seduzitu eta liluratu
egingo zaitu…

230
00:17:06,325 --> 00:17:08,494
…baina engainatu ere bai! 
Femeninoa da.

231
00:17:08,560 --> 00:17:10,496
Zenbat txorakeria esaten ditugun!

232
00:17:10,496 --> 00:17:12,965
Zure kidea ez dator bat zurekin.

233
00:17:13,399 --> 00:17:16,035
-Ez zaude konforme?
-Ez.

234
00:17:16,035 --> 00:17:16,769
Zergatik ez?

235
00:17:16,769 --> 00:17:21,140
Biolina, guretzat, orkestra osoko
instrumenturik gizonezkoena delako.

236
00:17:21,607 --> 00:17:26,045
Ez, emakumezkoa da. Beti seduzitu 
nahian, emakumeek bezala!

237
00:17:26,211 --> 00:17:31,583
Jolas honekin segituz, biolina
gizon-gizona da, nire ustez.

238
00:17:31,583 --> 00:17:33,685
Sarkorra da, falikoa!

239
00:17:34,720 --> 00:17:38,724
Zurekin bat nator.
Biolinak ez du ezer emakumezkotik.

240
00:17:38,724 --> 00:17:43,629
Ez da instrumentu ahul bat.
Sutsua da eta oso modernoa.

241
00:17:43,695 --> 00:17:48,567
Eta kontserbatorioetan gazteenek
jo nahi izaten dute biolina. 

242
00:17:50,602 --> 00:17:53,072
Biolontxeloa malenkoniatsua da.

243
00:17:53,072 --> 00:17:56,008
Lehenengo biolin-jotzailea
orkestrako erabateko diboa da. 

244
00:17:56,008 --> 00:18:00,412
Lehenengo biolin-jotzailea da, 
beraz, orkestrako erabateko diboa.

245
00:18:00,679 --> 00:18:05,851
Zuzendari batek zoritxarrez
denbora moteltzen duenean…

246
00:18:05,851 --> 00:18:09,488
…ez dituenean sarrerak markatzen,
edo autoritaterik ez duenean…

247
00:18:09,488 --> 00:18:12,324
…gu gara hori sumatzen dugun 
lehenak.

248
00:18:12,357 --> 00:18:15,928
Hura podiumera igo, 
eta batuta jasotzen duen orduko…

249
00:18:15,928 --> 00:18:19,498
…lehenengo biolin-jotzailea 
egoeraz jabetzen da…

250
00:18:19,498 --> 00:18:25,003
…eta hark gidatzen du orkestra,
zuzendariaren ordez.

251
00:18:25,370 --> 00:18:26,638
Horrek ez du esan nahi…

252
00:18:26,705 --> 00:18:30,309
Nori ematen dio zuzendariak eskua
kontzertua bukatutakoan?

253
00:18:31,143 --> 00:18:32,778
Lehenengo biolin-jotzaileari.

254
00:18:33,245 --> 00:18:35,414
Behin honela esan nion 
zuzendari ospetsu bati:

255
00:18:35,547 --> 00:18:36,682
"Gehiegi atsegin dituzu 
haizezko instrumentuak". 

256
00:18:36,682 --> 00:18:39,418
"Banda-zuzendaria dirudizu".

257
00:18:41,019 --> 00:18:44,156
Horrek zer du ikustekorik?
Barkatu.

258
00:18:44,590 --> 00:18:47,659
Biolontxelora bueltaturik,
hau esango dizuet:

259
00:18:47,659 --> 00:18:49,995
Ez dizu inoiz traiziorik egingo.

260
00:18:50,295 --> 00:18:53,966
Aukeratu zaituen orduko,
zure ondoan edukiko duzu beti. 

261
00:18:55,300 --> 00:18:56,135
Baboa!

262
00:18:56,268 --> 00:18:58,537
Kontrafagota!
Zirkuan behar luke!

263
00:18:58,537 --> 00:19:00,939
Gauza bat esan nahi dut:
dena zor diot biolinari. 

264
00:19:01,507 --> 00:19:04,042
Berari esker, besteak baino lehen
dantzatu naiz ni bizitzan. 

265
00:19:04,042 --> 00:19:06,078
-Egia da.
-Zer zentzutan?

266
00:19:06,078 --> 00:19:09,448
Nire disonantziak nola konposatu
iradoki dit.

267
00:19:11,950 --> 00:19:14,052
-Elkarrizketa egin nahi didazu?
-Bai noski.

268
00:19:14,052 --> 00:19:15,988
-Hara joango naiz.
-Hemen ondo zaude. 

269
00:19:15,988 --> 00:19:20,659
-Hura da klarinetearen lekua. 
-Orraztu, telebistan aterako zara!

270
00:19:23,028 --> 00:19:28,000
Klarineteak atera ninduen ni
nire herriko lanbrotik.

271
00:19:28,300 --> 00:19:31,036
Gasoldo du izena,
eta Padania behean dago.

272
00:19:31,303 --> 00:19:36,108
Abuztu bukaeratik apirila bukaerara
herria desagertu egiten da.

273
00:19:36,642 --> 00:19:39,411
Kanpandorrea desagertu, 
eskola desagertu…

274
00:19:39,411 --> 00:19:41,246
-Zer ikusi du horrek?
-Orain esango dizuet.

275
00:19:41,246 --> 00:19:44,449
Klarinetea joz, munduan zehar
ibiltzen hasi nintzen. 

276
00:19:44,716 --> 00:19:48,687
Eta Toscanini handiarengana iritsi,
eta hark hau esan zidan:

277
00:19:48,687 --> 00:19:52,691
"Bejondeizula, gazte! Azkenean,
klarinete-hots eder bat!"

278
00:19:52,691 --> 00:19:55,460
Horixe esan zidan, hitzez hitz.

279
00:19:55,861 --> 00:19:59,298
"Bejondeizula, gazte! Azkenean,
klarinete-hots eder bat!" 

280
00:19:59,431 --> 00:20:01,967
-Eta zuk zer esan zenion?
-Zer esan nezakeen?

281
00:20:02,668 --> 00:20:04,536
Toscaninik hau esaten badizu: 

282
00:20:04,536 --> 00:20:08,006
"Bejondeizula,! Azkenean,
klarinete-hots eder bat!"

283
00:20:08,006 --> 00:20:09,942
Ez dizut ondo entzun.
Zer esan zizun?

284
00:20:10,609 --> 00:20:11,910
Ez didazu entzun?
Hau esan zidan:

285
00:20:11,910 --> 00:20:16,381
"Bejondeizula, gazte! Azkenean,
klarinete-hots eder bat!"

286
00:20:16,682 --> 00:20:18,951
-Eta nor ari zen klarinetea jotzen?
-Ni. 

287
00:20:21,587 --> 00:20:24,256
Instrumentu liluragarria da,
bikaina!

288
00:20:24,456 --> 00:20:27,793
Eta ez bakarrik mirarizko aukerak
dituelako.

289
00:20:28,227 --> 00:20:32,231
Akrobazia musikal arriskutsuenak
egiteko gauza da.

290
00:20:32,464 --> 00:20:36,902
Barruan daukazun guztia 
ateratzen dizu, ordea.

291
00:20:37,236 --> 00:20:39,871
Sakonena: alaitasuna, tristura, 
isiltasuna…

292
00:20:40,505 --> 00:20:42,841
Esan? Nori?

293
00:20:43,508 --> 00:20:49,448
-Claudio. Hitz egizu berarekin.
-Elkarrizketa egiten ari zaizkit.

294
00:20:50,449 --> 00:20:51,984
Hirurok egingo genuen huts…

295
00:20:52,784 --> 00:20:57,122
Tronpeta beste dimentsio baterako 
pasaporte bat da. 

296
00:20:57,522 --> 00:20:59,858
Tronpeta jotzen duenak
badaki zer esaten ari naizen. 

297
00:21:00,259 --> 00:21:04,496
Betetasuneko dimentsio bat da:
dena sakonagoa eta biziagoa duena.

298
00:21:04,796 --> 00:21:07,799
Asko gara tronpeta jotzen dugunok.
Denok batera. 

299
00:21:08,500 --> 00:21:11,436
Esaiozu besteak baino gehiago 
ikasi behar dugula.

300
00:21:11,436 --> 00:21:14,673
-Ozenago hitz egizu.
-Ezpainak oso gaizki ditugu!

301
00:21:14,773 --> 00:21:19,144
Luzaroan busti behar ditugu
ezpainak…

302
00:21:19,311 --> 00:21:21,613
…leundu daitezen 
eta hobeto jo ahal izan dezagun.

303
00:21:21,613 --> 00:21:24,816
Beste instrumentuei 
onartzen zaizkien hutsegiteak…

304
00:21:25,050 --> 00:21:28,053
-…tronpetari ez zaizkio onartzen.
-Hara bestea!

305
00:21:28,553 --> 00:21:31,056
Arkuarekin ere zehatz ibili 
behar da!

306
00:21:31,556 --> 00:21:33,592
Tronpetarekin hanka sartzea
munduaren amaiera da!

307
00:21:34,159 --> 00:21:37,362
Gaixorik nago, ia ez dut 
lorik egiten eta tentsioa igo zait.

308
00:21:37,729 --> 00:21:40,432
Sonanbulo bihurtu naiz. 
Behin kalean esnatu ninduten. 

309
00:21:40,432 --> 00:21:44,269
Pijaman nengoen, begiak itxita
eta tronpeta jotzen. 

310
00:21:44,903 --> 00:21:47,406
Huts egiteko itolarrian 
bizi naiz beti.

311
00:21:47,606 --> 00:21:50,342
-Lana hor dago.
-Emadazu hori.

312
00:21:50,976 --> 00:21:54,346
Aizu, "9. paragrafoa". 
Ez dizut beste inor bidaliko.

313
00:21:54,713 --> 00:21:56,615
Gramofono batekin egin beharko duzu
kontzertua!

314
00:21:56,848 --> 00:21:59,518
Listoarena eginez, 
nagusiarekin hitz egiteagatik.

315
00:21:59,618 --> 00:22:01,520
Ni naiz nagusia! Entzun?

316
00:22:17,269 --> 00:22:21,006
Bai, ordezkari sindikala naiz. 
Atseginez erantzungo dizut.

317
00:22:21,773 --> 00:22:25,944
Mirabekeria onartezin batetik
salbatu dugu musikaria…

318
00:22:26,345 --> 00:22:29,381
…eta giza duintasuna itzuli diogu.

319
00:22:29,614 --> 00:22:33,719
Ez da jadanik txotxongilo bat
zuzendariaren eskuetan.

320
00:22:33,785 --> 00:22:35,821
Orain langile integratu 
eta gogotsu bat da…

321
00:22:35,821 --> 00:22:38,557
…eta kontziente da 
masarengan duen zeregin kulturalaz.

322
00:22:38,924 --> 00:22:41,660
Nola lortu dugu 
etsia zirudien zeregin hori?

323
00:22:41,693 --> 00:22:44,529
Goi mailako profesionalaren 
ospeari eutsiz…

324
00:22:44,529 --> 00:22:49,134
…erreibindikazio batzuen bitartez:
soldaten tratamendua…

325
00:22:49,501 --> 00:22:52,437
Akabo bitartekariaren mafia!

326
00:22:52,671 --> 00:22:54,639
Esan hori zure txanda denean.

327
00:22:54,639 --> 00:22:59,111
Orkestra berregituratzeko 
plataforma baten bitartez…

328
00:22:59,411 --> 00:23:01,947
Hemen hobeto.

329
00:23:04,683 --> 00:23:06,618
-Ez gaitezen hasi.
-Ikusi duzu?

330
00:23:07,018 --> 00:23:08,153
Arratoi bat!

331
00:23:09,554 --> 00:23:11,189
Lagundu! Hor!

332
00:23:11,490 --> 00:23:13,759
-Koadroaren atzean!
-Hemen dago.

333
00:23:14,793 --> 00:23:15,527
Zer handia!

334
00:23:16,395 --> 00:23:18,029
Zer egingo dut? Hil?

335
00:23:18,029 --> 00:23:19,464
Han dago!

336
00:23:20,399 --> 00:23:23,935
Ez ezazue hil.
Ez hil.

337
00:23:28,907 --> 00:23:31,710
Etxeak bota eta bota,
estolda guztiak irekitzen ari dira.

338
00:23:32,244 --> 00:23:34,746
Sua!
Utzi pasatzen!

339
00:23:35,080 --> 00:23:36,448
Sar ezazu hor!

340
00:23:38,417 --> 00:23:40,218
Emaiozu! Emaiozu!

341
00:23:42,187 --> 00:23:44,790
Ez du hil nahi!
Kosk egiten du.

342
00:23:46,124 --> 00:23:47,426
Ez dut ikusi nahi!

343
00:23:47,492 --> 00:23:51,163
-Egosia edo errea? On egin!
-Nahikoa da. Bota ezazu.

344
00:23:51,763 --> 00:23:54,666
-Bota kanpora, zikina!
-Arratoia baino okerragoa zara.

345
00:23:55,300 --> 00:23:58,737
-Denak bere lekura.
-Gonak altxatu dituzu, e?

346
00:24:00,038 --> 00:24:02,374
Bakoitza bere lekura, 
maisua iritsi da eta. 

347
00:24:07,946 --> 00:24:12,083
Emaztearen osaba batek 
arratoi bat jan omen zuen gerran.

348
00:24:12,517 --> 00:24:14,219
Galeperra bezalakoa omen da,
baina isatsarekin.

349
00:24:14,619 --> 00:24:16,388
Kaixo, zuzendari.

350
00:24:21,993 --> 00:24:24,396
Mesedez, orain ez dut astirik.

351
00:24:24,996 --> 00:24:27,466
Itzali argia, 
traba handia egiten dit!

352
00:24:27,466 --> 00:24:30,068
Badakit baimena duzula,
baina ni kontra nago.

353
00:24:31,269 --> 00:24:34,806
-Oboea.
-Oinak izoztuta dauzkat. 

354
00:24:36,675 --> 00:24:39,678
Zapatilak etxean ahaztu zaizkit.

355
00:24:39,845 --> 00:24:42,380
Zergatik hainbeste interesa
musika entsaio batean?

356
00:24:42,380 --> 00:24:45,217
Hau bulego bat bezalakoa da.
Hala behar luke, behintzat. 

357
00:24:45,217 --> 00:24:47,319
Gauzak egiten saiatzen gara.

358
00:24:47,619 --> 00:24:50,088
Zer egin genezake orain?

359
00:24:50,922 --> 00:24:53,492
Zerbait eraikitzen saiatuko gara.

360
00:24:53,492 --> 00:24:56,061
Zer den eta zertarako balio duen, 
ez dut inoiz ulertu. 

361
00:24:56,561 --> 00:25:00,198
Barkatu. Aurrera segitu behar dut.
Gero hitz egingo dugu.

362
00:25:03,001 --> 00:25:05,170
Itzali argi hori, mesedez!

363
00:25:07,672 --> 00:25:09,608
Arkuak bakarrik.

364
00:25:18,750 --> 00:25:19,718
Geldi!

365
00:25:22,153 --> 00:25:25,524
Biolinak, zer gertatzen da?
Haserretu egin zarete?

366
00:25:25,524 --> 00:25:27,893
Horregatik ari zarete
bakoitza zuen kasa?

367
00:25:28,593 --> 00:25:30,762
Ez zarete alderdi berekoak?

368
00:25:30,862 --> 00:25:32,764
-Ez!
-Ez erantzun!

369
00:25:32,931 --> 00:25:35,567
-15.000 lira zor dizkidazu.
-Erne, mesedez.

370
00:25:48,647 --> 00:25:50,615
Aski da.
Aski da!

371
00:25:51,349 --> 00:25:53,919
Bizitasunez jo!
Ez gaude Luna Parken.

372
00:25:54,553 --> 00:25:58,423
Sentimenduz, baina fin.
Biolina jotzen duzue, ez tronpeta!

373
00:26:00,492 --> 00:26:01,259
Kaka!

374
00:26:01,426 --> 00:26:04,362
Flauta: 
mi bemola da, ez mi naturala.

375
00:26:04,763 --> 00:26:07,866
"Mi naturala" jartzen du hemen.

376
00:26:08,033 --> 00:26:09,200
Mi bemola da, ondo begiratu.

377
00:26:09,968 --> 00:26:13,071
-Mi naturala jartzen du.
-Zuzendu ba!

378
00:26:13,672 --> 00:26:16,575
Zurean, kopiatze-hutsegiteak beti!
Bitxia, ezta? 

379
00:26:16,775 --> 00:26:18,043
Klarinetea…

380
00:26:19,377 --> 00:26:20,145
Ez.

381
00:26:21,680 --> 00:26:24,115
Delikatua behar du, leuna. 

382
00:26:24,616 --> 00:26:27,385
Zeri egiten diozu barre?
Hau ez da batere barregarria. 

383
00:26:27,385 --> 00:26:30,055
Niri oso barregarria iruditzen zait
pasarte hau. 

384
00:26:30,255 --> 00:26:34,059
Ez dut uste konpositoreak 
barrerako asmoz sortu duenik.

385
00:26:34,059 --> 00:26:36,361
-Jarrera okerra da zurea. 
-Entzun.

386
00:26:41,032 --> 00:26:43,468
-Nire kidea ere barrez ari da.
-Bai!

387
00:26:43,935 --> 00:26:45,737
Barrez lehertzeko modukoa da!

388
00:26:45,737 --> 00:26:48,340
Zure aurpegia bai barregarria!

389
00:26:52,410 --> 00:26:54,613
4 klarinete bidaliko dizkizut.

390
00:26:55,013 --> 00:26:59,017
Batekin aski baduzu ere, 
4 bidaliko dizkizut. 

391
00:27:05,223 --> 00:27:06,725
Gero esango dizut.

392
00:27:11,329 --> 00:27:14,566
<i>Sampdoria, 0 – Ascoli, 0.</i>

393
00:27:23,575 --> 00:27:26,311
-Ezin nintzen Kalifornian gelditu.
-Begira zer hankak!

394
00:28:15,694 --> 00:28:19,264
Non uste duzue gaudela?
Futbol zelaian?

395
00:28:19,698 --> 00:28:21,466
Arbitroa naizela uste duzue?

396
00:28:22,333 --> 00:28:25,770
Ozenegi!
Zikiratu egin behar zintuzket!

397
00:28:26,438 --> 00:28:29,441
Arrazoi du.
Ozenegi.

398
00:28:33,411 --> 00:28:35,346
Aparta da, gero!

399
00:28:39,484 --> 00:28:41,052
Jaso partiturak.

400
00:28:42,654 --> 00:28:46,291
Ciccio Calamitá delako bat ere 
bidaliko dizut. 

401
00:28:46,291 --> 00:28:49,360
Ez du ezer jotzen, 
baina gomendatuta dago. 

402
00:28:49,561 --> 00:28:51,963
Auskalo zergatik egin ote duen. 

403
00:28:52,497 --> 00:28:56,401
-Guk atseden hartzea nahiko du.
-Estimatuta dago ba.

404
00:28:56,634 --> 00:28:58,603
Gogoratzen zara Sancarloz?
Ero hark ordularia bota zidan. 

405
00:28:59,871 --> 00:29:04,042
Bihar, bai.
400, beraz; %20 egingo dizut.

406
00:29:04,042 --> 00:29:05,677
Ederki. Igandea arte.

407
00:29:08,046 --> 00:29:12,484
Jo dezagun berriz "galop"a, 
15. zenbakitik.

408
00:29:12,650 --> 00:29:14,018
Hemen dago.

409
00:29:33,338 --> 00:29:37,842
Geldi! Arkuen beldur zaudete
edo baxuegia duzue tentsioa?

410
00:29:37,942 --> 00:29:39,344
Hasieratik.

411
00:30:02,801 --> 00:30:05,370
Geldi!
Oboea, harrokeria handiegiz!

412
00:30:06,604 --> 00:30:09,240
Besteak errespetatu behar dira!
Hasieratik!

413
00:30:33,965 --> 00:30:36,501
Geldi! 
Hariei kilimak egiten dizkiezue. 

414
00:30:36,501 --> 00:30:39,037
Arkuarekin segatu behar dituzue!

415
00:30:39,704 --> 00:30:42,941
Zergatik ez duzue zuen lana egiten?
Zertara etorri zarete gaur?

416
00:30:42,941 --> 00:30:44,843
Musikariekin ari naiz hizketan, ez?

417
00:30:45,343 --> 00:30:48,346
Soinu trinko bat entzun nahi dut!
Hasieratik!

418
00:31:13,705 --> 00:31:16,741
Segi horrela!
Aurrera!

419
00:31:48,406 --> 00:31:52,243
Ez dizuet entzuten! Non zaudete?
Baxu horiek ozenago!

420
00:31:54,312 --> 00:31:57,448
Ez gelditu atzean!
Mugi, hegan egin!

421
00:32:18,970 --> 00:32:20,238
Gehiago!

422
00:32:21,973 --> 00:32:25,443
Aurrera!
Lehertu arte!

423
00:33:06,551 --> 00:33:13,925
Toscaniniren klarinetea, errepikatu
bakarrik 82a eta azken 4 konpasak.

424
00:33:14,625 --> 00:33:18,062
Ez, maisu. Behin jo dut, 
bi aldiz…

425
00:33:18,229 --> 00:33:20,698
Hirugarrena, erabaki sindikalez,
ez da jo behar. 

426
00:33:20,732 --> 00:33:22,567
-Esajeratua!
-Kideak arrazoi du!

427
00:33:22,567 --> 00:33:25,870
Pasarte hori sail guztiak 
jo behar du. Denak ala inor ez.

428
00:33:26,337 --> 00:33:28,740
Zer da hau? Eskola bat?
Ez al gara helduak?

429
00:33:28,840 --> 00:33:32,910
Nik gutxiago pentsatuko nuke 
sindikatuan, eta gehiago musikan. 

430
00:33:35,546 --> 00:33:37,148
Berriz diot.

431
00:33:37,648 --> 00:33:42,186
Wagnerrek sindikatuak eta grebak
ezagutu izan balitu…

432
00:33:42,186 --> 00:33:44,522
…ez zukeen bere obra osoa idatziko!

433
00:33:44,522 --> 00:33:48,226
Zuk bota errua sindikatuei 
ezer konposatzen ez duzulako. 

434
00:33:48,659 --> 00:33:52,130
Bakea, lasaitasuna eta isiltasuna
falta zait.

435
00:33:53,431 --> 00:33:54,699
Bizitza hau kaka bat da!

436
00:33:54,699 --> 00:33:58,770
Igurtzi kaka hori batutan, 
eta jan ezazu.

437
00:34:02,240 --> 00:34:04,876
520ko hasieratik.
Fliskornoa, mesedez.

438
00:34:07,145 --> 00:34:09,113
-Zer izan da hori?
-Fliskornoa?

439
00:34:10,214 --> 00:34:13,584
-Non dago fliskornoa?
-Ez da etorri.

440
00:34:13,818 --> 00:34:17,155
-Zer esan nahi duzu?
-Hori ba. Auskalo!

441
00:34:18,389 --> 00:34:21,759
-Fliskornoa ezin izan da etorri.
-Zergatik?

442
00:34:21,959 --> 00:34:23,561
Hemen egon behar luke ba!

443
00:34:24,495 --> 00:34:28,766
Zuzenketa bat: ezin izan da etorri, 
ez; ez du etorri nahi izan.

444
00:34:28,766 --> 00:34:30,334
Protesta gisa.

445
00:34:30,568 --> 00:34:33,104
Probintziako sindikatuarekiko
elkartasunez. 

446
00:34:33,104 --> 00:34:34,906
Nork joko du fliskornoa,
arrebak?

447
00:34:35,339 --> 00:34:39,710
Ez aipatu nire arreba, 
eta utzi bakean nire familia.

448
00:34:39,710 --> 00:34:43,648
-Ez dut esan…
-"Arreba" esan duzu. Entzun dizut.

449
00:34:43,648 --> 00:34:47,418
Zure arreba, ez, 
fliskorno-jolearena!

450
00:34:47,418 --> 00:34:50,888
Ez naiz sotiltasun horiek ulertzeko
bezain zorrotza.

451
00:34:50,922 --> 00:34:55,493
Egizu zure lana, mugitu batuta;
gu arduratuko gara geure familiaz.

452
00:35:00,631 --> 00:35:03,501
-520tik aurrera.
-Ez, maisu.

453
00:35:04,402 --> 00:35:07,638
Orain, ez. 
Oso aztoratuta daude eta.

454
00:35:08,406 --> 00:35:11,109
Ez dut uste 
entsaiatzen segitu dezaketenik. 

455
00:35:13,811 --> 00:35:16,647
Mila deabru!
Zer nahi duzue nigandik?

456
00:35:16,914 --> 00:35:21,219
Erotu egin nahi nauzue?
Ipurdia ikusi nahi didazue?

457
00:35:21,853 --> 00:35:24,122
Hementxe daukazue!

458
00:35:28,559 --> 00:35:32,029
Atsedenaldi bikoitza 
orkestra osoarentzat: 20 minutu!

459
00:35:58,623 --> 00:36:02,660
Zuzendaria? Ona da.
Histeriko samarra, baina tira!

460
00:36:04,495 --> 00:36:07,498
Ez dugu zuzendaririk behar. 
Aski dugu metronomo on bat.

461
00:36:09,066 --> 00:36:12,036
Entzuleek gure artetik 
entzun behar lukete musika.

462
00:36:12,036 --> 00:36:14,805
Horrela desberdin 
ikusiko litzateke.

463
00:36:14,805 --> 00:36:18,876
Gudu bat zineman bezala 
edo eraso bat gerran.

464
00:36:19,177 --> 00:36:23,748
Altua, aszetikoa, oinazetua, 
autoritarioa, magnetismoz betea. 

465
00:36:23,748 --> 00:36:25,516
Horra zuzendari handia!

466
00:36:25,516 --> 00:36:29,187
Badago zuzendari mistikoa,
eta, bestalde, akrobatikoa.

467
00:36:29,187 --> 00:36:32,223
Eta badago lehoiak heztea
gustatzen zaion zuzendaria. 

468
00:36:32,290 --> 00:36:38,095
Harpa, biolina, danborra, 
dunbala eta fagota jotzen nituen.

469
00:36:38,095 --> 00:36:42,266
Kamera aurrean duzunean, tontotu 
egiten zara: hizketan, hizketan… 

470
00:36:42,266 --> 00:36:46,470
Maisuak niri begiratzea nahi dut,
bestela jeloskor jartzen naiz.

471
00:36:47,305 --> 00:36:48,873
Ondo agertzen naiz?

472
00:36:51,375 --> 00:36:57,782
"Lorategi honetako loreak gara,
erromatarrak gara…"

473
00:36:57,782 --> 00:37:01,519
Adiskidetasuna beste kontu bat da.
Lanetik kanpo ez gara elkartzen.

474
00:37:01,919 --> 00:37:05,389
Sartzean eta ateratzean 
txartela erakutsi behar!

475
00:37:05,389 --> 00:37:06,624
FIATen bezala!

476
00:37:07,491 --> 00:37:11,629
Nik? Instrumentu honen bidez
ikusi nahi nuen mundua. 

477
00:37:11,963 --> 00:37:14,632
-Baina ez naiz hemendik irten.
-Ea Caravaggiok zer dioen.

478
00:37:14,632 --> 00:37:18,035
Ezin dut gehiago jasan 
traste barregarri hau. 

479
00:37:18,703 --> 00:37:22,306
Ezgauza sentiarazten dit. 
Aise biziko nintzateke bera gabe.

480
00:37:22,607 --> 00:37:23,808
Zertarako balio du?

481
00:37:23,874 --> 00:37:26,043
Arriskutsua da.
Hondamen hutsa!

482
00:37:27,178 --> 00:37:31,949
Hots goxoa atera nahi diozu, eta 
puzkar handi bat ateratzen zaio.

483
00:37:33,351 --> 00:37:37,989
Trakeskeriaren sinbolo bat da.

484
00:37:38,122 --> 00:37:40,258
-Adimenaren itxura.
-Egia da.

485
00:37:41,859 --> 00:37:47,365
Orkestrako harremanak ez du 
kontakturako betarik uzten.

486
00:37:47,365 --> 00:37:48,766
Maila sozialak ere ez.

487
00:37:48,766 --> 00:37:52,503
Musikari asko 
probintzietakoak dira.

488
00:37:52,503 --> 00:37:56,173
Zer probintzia? Ni hiri handi 
batekoa naiz, Afragolakoa.

489
00:37:57,475 --> 00:38:01,279
Ia musikari gehienak 
jende apala gara. 

490
00:38:01,979 --> 00:38:04,782
Ez dugu interes berezirik
kulturaren ikuspegitik. 

491
00:38:04,782 --> 00:38:06,450
Zer interesatzen zaigu?
Ezer ez. 

492
00:38:07,084 --> 00:38:09,920
Instrumentuaren zur edo metal 
puska horri itsasita bizi gara. 

493
00:38:10,354 --> 00:38:11,956
Batzuek putz egin, 
besteek hazka egin.

494
00:38:11,956 --> 00:38:15,359
Horregatik aukeratu zuen 
filosofo handi honek musika. 

495
00:38:16,227 --> 00:38:19,297
Nik hau besterik ez dut esango:
berriketa horiek guztiak…

496
00:38:19,297 --> 00:38:24,769
…sindikatua, zuzendaria, politika,
haize-tresnak, arkuak…

497
00:38:24,802 --> 00:38:27,104
…zuzendariak hau,
zuzendariak bestea…

498
00:38:27,204 --> 00:38:29,307
…niri bost! 

499
00:38:30,608 --> 00:38:33,911
Zergatik? Aspaldi ez zaidalako 
txoritxoa tente jartzen!

500
00:38:33,978 --> 00:38:36,981
Horra hor tragedia!
Ez sindikatuak eta ez ezer…

501
00:38:49,527 --> 00:38:52,997
Edan, edan! On egingo die 
zure gibelari eta garunari.

502
00:38:53,397 --> 00:38:56,600
Ez da whiskia. Ardo txuria da,
pixka bat suspertzeko. 

503
00:38:57,001 --> 00:38:59,637
Trago batek ez du kalterik egiten.

504
00:39:00,938 --> 00:39:03,774
Whiskia da. 
Botilatxoa betetzen ikusi zaitut. 

505
00:39:03,774 --> 00:39:07,345
Eta hemendik usaintzen da. 
Baina egizu nahi duzuna. 

506
00:39:07,345 --> 00:39:08,879
Denok ditugu bizioak.

507
00:39:08,879 --> 00:39:11,916
Hobe pixka bat edatea, neska 
gazteen atzetik ibiltzea baino. 

508
00:39:11,916 --> 00:39:15,353
Egunen batean, 
egunkarietan agertuko zara. 

509
00:39:15,519 --> 00:39:16,854
Eta ez whiskiagatik.

510
00:39:19,223 --> 00:39:23,160
Tuba ez nuen nik aukeratu.
Berak aukeratu ninduen ni. 

511
00:39:23,861 --> 00:39:27,398
Tronpeta jo nahi nuen, 
baina oilo-opurdia jartzen dit.

512
00:39:27,498 --> 00:39:31,135
Niri ere negargura 
sartzen zitzaidan hori entzutean. 

513
00:39:40,311 --> 00:39:46,484
-Baina eutsi egiten nion.
-Ni oso sentibera naiz, ordea. 

514
00:39:46,884 --> 00:39:48,552
Arteak negar eginarazten dit.

515
00:39:49,153 --> 00:39:50,788
Gehiago esango dizuet. 

516
00:39:51,789 --> 00:39:54,825
-Hiltzeko gogoa ere izan dut.
-Zergatik?

517
00:39:54,825 --> 00:39:59,029
Mundua itsusia eta gaiztoa
bihurtu delako. 

518
00:39:59,029 --> 00:40:00,464
Aitarekin bildu nahi dut. 

519
00:40:00,931 --> 00:40:03,267
-Zer arraio esaten ari zara?
-Egia da. 

520
00:40:03,734 --> 00:40:05,403
Hitz egin dezagun 
nire instrumentuaz. 

521
00:40:05,403 --> 00:40:07,571
Inork hura jo nahi ez izateak
hunkitu egin ninduen. 

522
00:40:07,571 --> 00:40:12,109
Tuba gaixoa! Bakarrik zegoen, 
zakur zanpatu bat bezala. 

523
00:40:12,343 --> 00:40:14,211
Neure buruaren tankera hartu nion.

524
00:40:14,211 --> 00:40:18,616
Tristea, bakartia, ni bezala. 
Itsusia eta baldarra, ni bezala. 

525
00:40:18,616 --> 00:40:22,353
Elkarrekin egon behar genuela 
pentsatu nuen. Eta hori egin nuen. 

526
00:40:22,920 --> 00:40:25,022
Eta ondo egin nuen. 
Hori zen nire patua. 

527
00:40:25,423 --> 00:40:28,993
Orain ezingo nuke utzi. 
Adiskide minak gara. 

528
00:40:31,429 --> 00:40:34,632
Malenkoniazko uneetan, 
leihora ateratzen gara…

529
00:40:34,632 --> 00:40:39,203
…ilargiari begiratu eta Verdiren 
bakarkako bat jotzen dugu. 

530
00:40:39,303 --> 00:40:42,206
Entzun nahi duzue?
Benetan?

531
00:40:42,973 --> 00:40:45,042
Laburra baldin bada, bai. 

532
00:41:06,864 --> 00:41:09,834
Entzun nahi duena
entzuten du bakoitzak.

533
00:41:10,334 --> 00:41:11,869
Hotsa gauza subjetibo bat da.

534
00:41:11,869 --> 00:41:15,706
Edozein instrumenturekin 
si bemola joz gero…

535
00:41:15,706 --> 00:41:17,374
…batzuk samurtasunez 
kordea galtzen dute.

536
00:41:17,608 --> 00:41:20,845
Beste batzuk, berriz, aztoratu! 
Anitza delako da ederra mundua. 

537
00:41:21,745 --> 00:41:23,314
Hori ere gerta daiteke.

538
00:41:23,414 --> 00:41:25,950
A zer instrumentu bikaina oboea!

539
00:41:26,217 --> 00:41:30,354
Bera da zaharrena. 
Txinatarrek asmatu zuten. 

540
00:41:31,288 --> 00:41:34,225
Bera da zailena, delikatuena. 

541
00:41:35,659 --> 00:41:36,727
Bakartiena.

542
00:41:36,894 --> 00:41:40,197
Oboe-jotzaileak bakartuta gaude,
inbidia digute…

543
00:41:40,364 --> 00:41:42,233
…gaizki ikusita gaude. 

544
00:41:43,000 --> 00:41:47,004
Orkestrak oboeari 
eman behar baitizkio kontuak. 

545
00:41:47,838 --> 00:41:50,140
Oboeak ezartzen ditu arauak.

546
00:41:50,641 --> 00:41:53,511
Berak mugatzen du diapasoia…

547
00:41:53,511 --> 00:41:57,515
…entonazio 
altuenaren eta baxuenaren artean. 

548
00:41:58,148 --> 00:42:02,520
Eta pribilegio horrengatik,
biolinak gorroto dio oboeari.

549
00:42:02,753 --> 00:42:07,024
Eta, jakina, 
oboeak gorroto dio biolinari. 

550
00:42:08,659 --> 00:42:15,833
Goratasun espiritual handiko 
instrumentua da. 

551
00:42:16,967 --> 00:42:21,705
Ahalmen jakin batzuk lantzen ditu
hura jotzen duenarengan. 

552
00:42:23,908 --> 00:42:30,347
Barne ikuspegi bati esker
hotsaren kolorea sumatzen du. 

553
00:42:31,382 --> 00:42:34,952
Nik oboea jo, eta ikusten dut…

554
00:42:35,219 --> 00:42:40,190
…urrezko atmosfera bat, argitsua, 
eguzkiaren kolorekoa. 

555
00:42:41,358 --> 00:42:44,094
-Isla handi bat bezalakoa da.
-Egia da. 

556
00:42:44,929 --> 00:42:49,900
Nik ere isla moduko bat
ikusi nuen behin.

557
00:42:52,002 --> 00:42:54,305
Naturaz gaindiko 
esperientzia bat da. 

558
00:42:54,305 --> 00:42:56,840
Jo ezazu doktorearentzat.
Entzun nahi duzu?

559
00:42:56,840 --> 00:42:59,843
Bai. 
Ez badizue traba egiten. 

560
00:43:09,587 --> 00:43:11,288
Maisu, barkatu. 

561
00:43:14,258 --> 00:43:17,227
Itxaron pixka bat, 
dutxatzen ari da. 

562
00:43:20,264 --> 00:43:25,369
Aurreko zuzendariarekin irakasleak 
ez ziren hainbeste sartzen.

563
00:43:26,670 --> 00:43:31,542
Denak gorbatarekin! A zer iskanbila 
baten bat hura gabe agertzen bazen!

564
00:43:31,909 --> 00:43:36,113
Orain ia-ia oin-bainu bat egiten 
dute jotzen ari diren artean. 

565
00:43:36,113 --> 00:43:38,482
Eta bazegoen ohitura bat. 

566
00:43:38,616 --> 00:43:41,452
Desafinatzen zuenak 
edo garaiz hasten ez zenak…

567
00:43:41,685 --> 00:43:46,457
…zutik jo behar zuen 
kontzertua bukatu arte. 

568
00:43:46,790 --> 00:43:48,125
Hori zen zigorra.

569
00:43:49,360 --> 00:43:54,198
Txandak? Ordutegiak?
Gau osoan entsaiatzen zuten. 

570
00:43:55,032 --> 00:43:57,701
Badakizu zenbat egunsenti 
ikusi ditudan nik hemen?

571
00:43:58,235 --> 00:44:01,639
Eta musikariak, egunsentian,
leher eginda…

572
00:44:01,639 --> 00:44:05,209
…zuzendariari txaloka 
eta zorionak ematen.

573
00:44:06,343 --> 00:44:08,278
Aparta zen hura!

574
00:44:08,479 --> 00:44:11,882
Begiak itxita zuzentzen zuen,
trantzean zirudien…

575
00:44:11,882 --> 00:44:15,452
…baina dena ikusten zuen. 
Nola? Auskalo. 

576
00:44:16,387 --> 00:44:21,125
Eta huts egin zuen musikari bati
errieta egin nahi zionean…

577
00:44:21,959 --> 00:44:25,262
…hura larrutzeko moduko 
hitzak aurkitzen zituen. 

578
00:44:25,429 --> 00:44:27,898
Hilabete osorako 
gaizkituta uzten zuen.

579
00:44:28,799 --> 00:44:33,570
Eta batutarekin a zer kolpeak 
jotzen zizkien esku-hatzetan…

580
00:44:33,570 --> 00:44:35,039
…huts egiten zuten musikariei!

581
00:44:35,806 --> 00:44:38,475
Etengabeko txistua zen hura!

582
00:44:38,876 --> 00:44:40,077
Eta badakizu zer?

583
00:44:40,511 --> 00:44:45,182
Pozik hartzen zituzten 
kolpe haiek eskuetan. 

584
00:44:45,749 --> 00:44:48,385
Eskola-umeak bezala 
aurreratzen ziren. 

585
00:44:48,686 --> 00:44:52,856
Eskuak eskainiz, hau esanez:
"Nik huts egin dut". 

586
00:44:53,023 --> 00:44:55,059
"Nik ere huts egin dut". 

587
00:44:55,826 --> 00:44:57,861
Beste garai batzuk ziren. 

588
00:44:59,630 --> 00:45:01,699
Begira zer ari den hori.

589
00:45:01,699 --> 00:45:04,568
"Zuzendari alua,
zuzendu gure potroak". 

590
00:45:05,469 --> 00:45:08,939
Ondo iruditzen zaizu?
Ondo irudituko zaizu, beharbada.

591
00:45:08,939 --> 00:45:11,141
-Zuanelli!
-Ez dago ezer ulertzerik!

592
00:45:11,141 --> 00:45:13,143
-Zuanelli!
-Itxoin…

593
00:45:19,283 --> 00:45:21,018
Maisu, telebistakoak…

594
00:45:21,018 --> 00:45:23,687
Zer jakin nahi dute? 
Ea musika munduaren zati bat den?

595
00:45:23,887 --> 00:45:26,490
Eta nik galdetu nahi diet:
musika existitzen da? Ez?

596
00:45:26,724 --> 00:45:30,260
Ba mundua ere ez. 
Ohiturak baizik ez dira gelditzen.

597
00:45:30,427 --> 00:45:31,729
Zu joan zaitezke.

598
00:45:33,964 --> 00:45:36,200
Zer zentzu du musikak gaur egun?

599
00:45:37,101 --> 00:45:40,471
Kontzertu-aretora datorren jendeak
badaki musika zer den?

600
00:45:41,205 --> 00:45:43,140
Bizkorragoak direla uste dute…

601
00:45:43,140 --> 00:45:47,044
…zirrara handi bat 
sentitzen dutelako tripan…

602
00:45:47,044 --> 00:45:50,748
Beethovenekin, badoaz denak zaldiz
etsaiaren aurka.

603
00:45:52,082 --> 00:45:55,285
Beren aulkietatik altxatzen eta 
korrika hasten ikusten ditut ia. 

604
00:45:59,189 --> 00:46:02,593
Zuzentzen dudan bakoitzean, 
barregarri sentitzen naiz. 

605
00:46:03,827 --> 00:46:06,263
Hilda bezala, 
mamu bat sentitzen naiz. 

606
00:46:06,296 --> 00:46:09,533
Ez nuen hori esan nahi. 
Ezaba ezazue hori dena.

607
00:46:09,867 --> 00:46:11,835
Gaur ez da ezer barkatzen. 

608
00:46:12,035 --> 00:46:14,938
Baikorra eta bizkorra 
izan behar duzu beti. 

609
00:46:14,938 --> 00:46:19,209
Musika mundua dela esatea
hobe da. 

610
00:46:19,343 --> 00:46:23,046
Zuzentzen, nagusi sentitzen naiz,
errege sentitzen naiz. 

611
00:46:24,515 --> 00:46:31,955
Ez. Sarjentu sentitzen naiz, 
besteak ipurdian ostikoz jotzen.

612
00:46:32,456 --> 00:46:37,194
Lege absurdo batzuek sarjentuarena 
egitea debekatzen dute, ordea.

613
00:46:38,362 --> 00:46:41,965
Gure jarrera pribilegiatuaz 
aprobetxatuko ginen, noski. 

614
00:46:41,965 --> 00:46:43,333
Kopa bat edango dut.

615
00:46:44,735 --> 00:46:47,938
Fresko ere ez dago. 
Bero dago. Ez dago izotzik. 

616
00:46:49,807 --> 00:46:53,310
Jenialtasuna apetaren 
eta bitxikeriaren mugetan dago.

617
00:46:54,945 --> 00:46:57,915
Behin emakume musikari bati 
eraztuna kentzeko eskatu nion…

618
00:46:57,915 --> 00:47:01,051
…harriaren islak 
traba egiten zidalako. 

619
00:47:01,852 --> 00:47:05,756
Eta hori apeta bat 
iruditu zitzaien, dibo-mania bat.

620
00:47:05,756 --> 00:47:07,057
Hala izango zen, beharbada. 

621
00:47:07,224 --> 00:47:10,828
Baina artistaren gehiegizko
ezaugarri hori ezinbestekoa da…

622
00:47:10,828 --> 00:47:15,499
…karga batek menderatuta baikauzka 
eta sinfonietan adierazten baitugu.

623
00:47:15,866 --> 00:47:17,134
Osasuna.

624
00:47:21,038 --> 00:47:24,474
Gaur, ordea, zuzendariaren jario
ordezkaezinari aurre egiten zaio.

625
00:47:25,576 --> 00:47:29,713
Musikariei ez diet begiratu ere 
egiten. Ez ditut ikusten.

626
00:47:30,747 --> 00:47:33,517
Aitor dezadan haien aurpegiak
jasanezinak egiten zaizkidala.

627
00:47:35,319 --> 00:47:39,656
Ahal banu, estalki bat jarriko nuke 
haietako batzuen aurrean. 

628
00:47:39,990 --> 00:47:44,795
Zakur amorratuak dirudite. 
Begira-begira edukitzen ditut eta…

629
00:47:44,795 --> 00:47:46,864
Hobe duzu hori ezabatzea. 

630
00:47:47,130 --> 00:47:49,499
Hanketan tiro egingo didate,
bestela. 

631
00:47:50,567 --> 00:47:52,569
Handitasunaren garaia bukatu da. 

632
00:47:55,472 --> 00:47:58,942
Gogoan dut podiumera igo nintzen
lehen aldia. 

633
00:47:59,309 --> 00:48:05,382
Zirrara handia egin zidan 
aurrean neukan isiltasun handiak. 

634
00:48:06,683 --> 00:48:10,254
Hasteko keinua egin, 
eta hunkituta ikusi nuen…

635
00:48:10,754 --> 00:48:15,325
…nire zuzendari-batutak bat egiten 
zuela orkestraren musikarekin. 

636
00:48:15,893 --> 00:48:17,928
Bere ahotsa nire eskutik
jaiotzen zen. 

637
00:48:18,795 --> 00:48:23,734
Nire eskuak isiltasunetik 
atera-sartu egiten zuen orkestra.

638
00:48:25,068 --> 00:48:30,140
Ahots hori itsasoko olatuak bezala
igotzen zen nik besoa altxatzean.

639
00:48:30,140 --> 00:48:33,911
Airean mugitzen nuen 
txori-hegalak bezala. 

640
00:48:34,211 --> 00:48:38,615
Eta jaisten nuenean, 
harmoniaren ahotsa urtuz zihoan…

641
00:48:38,615 --> 00:48:40,918
…isiltasunera iritsi arte. 

642
00:48:42,219 --> 00:48:43,720
Orain denok berdinak gara. 

643
00:48:43,720 --> 00:48:47,691
Ni eta lehen biolin-jolea berdinak,
berak harakin-hatzak dituen arren!

644
00:48:48,525 --> 00:48:52,696
Zer egin liteke? Etxeak erosiz 
itotzen dut nik neure amorrua. 

645
00:48:56,266 --> 00:49:01,004
Ameriketan bi dauzkat, Tokion bat,
Londresen bat eta Berlinen bat.

646
00:49:01,972 --> 00:49:05,442
Parisen ez daukat.
Ez dut sekula han bizi nahi izan…

647
00:49:05,442 --> 00:49:08,278
…ez bainator bat 
Frantziako musikarekin.

648
00:49:08,679 --> 00:49:15,986
Horregatik, Orlyko aduanan, 
burutik oinetaraino miatzen naute.

649
00:49:18,588 --> 00:49:21,825
Badaukazue elkarrizketa?
Nahikoa da? Barkatu. 

650
00:49:22,793 --> 00:49:26,563
Orkestra-zuzendaria esan duzu. 

651
00:49:26,563 --> 00:49:28,832
Hitz horrek zentzua galdu du. 

652
00:49:29,566 --> 00:49:32,035
Orkestra-zuzendaria apaiz bat
bezalakoa da. 

653
00:49:32,669 --> 00:49:36,006
Eliza bat eta eliztar batzuk
eduki behar lituzke.

654
00:49:36,106 --> 00:49:40,077
Baina elizak lur jotzen badu, eta 
eliztarrak ateo bihurtzen badira…

655
00:49:41,044 --> 00:49:44,281
Gogoan dut Koplenski,
nire maisu handia.

656
00:49:45,182 --> 00:49:46,984
Lehen biolin-jole gisa jotzen nuen 
berarekin. 

657
00:49:47,117 --> 00:49:50,187
Podiumera iristen zenean, 
isiltasuna nagusitzen zen. 

658
00:49:50,520 --> 00:49:54,558
Begirada batekin aski zuen.
Begiak ausente zituen. 

659
00:49:54,791 --> 00:49:58,328
Baina dezifratua zuen 
partituraren lerro bakoitza.

660
00:49:59,596 --> 00:50:02,032
Berak gorpuzten zuen musika. 

661
00:50:02,833 --> 00:50:05,602
Guk pozik segitzen genion, 
pozik eta dardarka…

662
00:50:05,602 --> 00:50:09,106
…transustaziazioaren erritua
betetzeko.

663
00:50:09,439 --> 00:50:13,343
Ardoa odol bihurtzeko,
eta ogia haragi. 

664
00:50:13,910 --> 00:50:17,014
Barre egiten didazue?
Ez da izango!

665
00:50:18,048 --> 00:50:20,117
Musika sakratua da beti. 

666
00:50:20,617 --> 00:50:23,020
Kontzertu bakoitza meza bat da.

667
00:50:24,121 --> 00:50:26,623
Gu han geunden, liluratuta. 

668
00:50:27,557 --> 00:50:29,926
Eguneroko kezkak
uxatu egiten ziren. 

669
00:50:29,926 --> 00:50:33,730
Batuta noiz mugituko zain, 
gauza bakarra ginen. 

670
00:50:33,730 --> 00:50:38,635
Gu eta instrumentuak elkartuta,
bizi-indar bakarrean. 

671
00:50:39,102 --> 00:50:41,805
Berak, orduan, 
haizea ematen zigun. 

672
00:50:42,105 --> 00:50:45,108
Ez zegoen bere autoritatea
baino gauza ederragorik. 

673
00:50:45,976 --> 00:50:50,714
Gu dardar batean geunden
pentsatze hutsarekin…

674
00:50:50,714 --> 00:50:54,117
…hutsegiteren batek ez zigula
erritua betetzen utziko. 

675
00:50:54,851 --> 00:50:59,189
Zirrara handia eta zorion handia
izaten genuen. 

676
00:50:59,489 --> 00:51:04,227
Gure alaitasuna entzuleei
transmititzen genien…

677
00:51:05,395 --> 00:51:09,066
…geldirik egoten baitziren han, 
arnasa hartu gabe. 

678
00:51:09,066 --> 00:51:12,235
Ez genion zuzendariari begiratzen.
Ez zen beharrezkoa. 

679
00:51:12,502 --> 00:51:16,873
Bera han zegoen. Guk bagenekien.
Eta sentitu egiten genuen. 

680
00:51:20,544 --> 00:51:23,680
Bera gure barruan geneukan. 

681
00:51:23,947 --> 00:51:27,551
Maitasun handia baitzegoen 
gure eta zuzendariaren artean. 

682
00:51:27,884 --> 00:51:32,089
Maitasun hori, ikusten duzunez,
galduta dago orain. 

683
00:51:33,990 --> 00:51:37,894
Nire musikariek eta nik 
begiramena baizik ez diogu elkarri.

684
00:51:37,994 --> 00:51:41,932
Batzuk besteen aurka: 
konfiantza apurtzen duen zalantza. 

685
00:51:42,099 --> 00:51:45,302
Gainera: estimu falta, mespretxua,
gorrotoa…

686
00:51:45,302 --> 00:51:49,272
…galdu eta sekula itzuliko ez den
zerbaitek sortutako amorrua. 

687
00:51:52,409 --> 00:51:55,212
Eta horrela jotzen dugu
denok elkarrekin. 

688
00:51:56,046 --> 00:51:58,682
Gorroto komun batek bakarrik
elkartzen gaitu. 

689
00:52:00,417 --> 00:52:02,752
Familia hautsi bat bezala.

690
00:52:27,144 --> 00:52:30,080
Maisu, ez dakit zer gertatu den,
baina argia joan da.

691
00:52:30,080 --> 00:52:32,716
-Konturatu naiz.
-Zer egingo dugu?

692
00:52:32,949 --> 00:52:35,619
Atsedenaldia bukatu da.
Entsaiatzen jarraituko dugu.

693
00:52:41,324 --> 00:52:43,560
-Baina…
-Tira, segi.

694
00:52:43,894 --> 00:52:45,896
Argi egidazu.

695
00:52:55,872 --> 00:52:58,275
Zuzendari, ez zaitugu gehiago nahi!

696
00:52:59,042 --> 00:53:01,611
Zuzendu nahi bagaituzu,
buruz behera jarriko zaitugu!

697
00:53:02,779 --> 00:53:05,715
Zuzendari, ez zaitugu gehiago nahi!

698
00:53:05,982 --> 00:53:08,985
Zuzendu nahi bagaituzu,
buruz behera jarriko zaitugu!

699
00:53:25,435 --> 00:53:27,204
-Claudio!
-Zer nahi duzu?

700
00:53:27,204 --> 00:53:28,505
Esku hartu behar duzu!

701
00:53:33,310 --> 00:53:35,245
Tori! Eta orain beste begian!

702
00:53:35,245 --> 00:53:39,583
Zer ari zarete?
Entzun!

703
00:54:03,073 --> 00:54:06,610
Ez dugu zuzendaririk nahi!
Debekatua dago zuzentzea!

704
00:54:06,876 --> 00:54:09,813
Ergelak izan gara
hainbeste ikasten!

705
00:54:10,013 --> 00:54:12,382
Kontserbatorioan pasatu dugu
bizitza osoa!

706
00:54:12,649 --> 00:54:14,284
Arrazoi duzue!

707
00:54:14,517 --> 00:54:18,488
Ez dugu ez zuzendaririk, 
ez musikarik, ez ezer behar!

708
00:54:18,722 --> 00:54:21,491
Bota dezagun dena, 
basatiek bezala!

709
00:54:21,524 --> 00:54:23,727
Musikak ondasun publiko bat
izan behar du…

710
00:54:23,727 --> 00:54:27,530
…denen eskura, 
klase-bereizkuntzarik gabe.

711
00:54:27,831 --> 00:54:31,034
Baina gu zapaltzeko
erabiltzen dute musika!

712
00:54:31,034 --> 00:54:33,069
Maisu, nola gertatu da hau?

713
00:54:33,270 --> 00:54:36,740
Zuzendari, ez zaitugu gehiago nahi!

714
00:54:37,207 --> 00:54:40,644
Zuzendu nahi bagaituzu,
buruz behera jarriko zaitugu!

715
00:54:52,289 --> 00:54:56,459
Zer ari zara?
Erotu egin al zara?

716
00:54:57,727 --> 00:55:00,030
-Nire maitea!
-Laztana!

717
00:55:00,030 --> 00:55:01,731
Izerdi patsetan zaude!

718
00:55:09,906 --> 00:55:13,043
-Zer ari da erortzen?
-Zer gertatzen da hor goian?

719
00:55:13,043 --> 00:55:17,380
-Asmo gaiztoz ari zara!
-Zuk ere sinatu duzu!

720
00:55:17,781 --> 00:55:21,084
Elkartearen aurrean salatuko 
zaitut! Oraintxe bertan!

721
00:55:21,418 --> 00:55:24,821
Boterearen musikari, ez!
Musikaren botereari, ez!

722
00:55:24,821 --> 00:55:27,424
Musika zapalkuntza-kate bat da!

723
00:55:27,824 --> 00:55:30,460
Aski da!
Fabrika bat baino okerragoa da!

724
00:55:35,131 --> 00:55:38,068
Zer daukat buruan?

725
00:55:39,402 --> 00:55:41,638
-Utzi ikusten.
-Zer da hori?

726
00:55:42,138 --> 00:55:43,139
Eta usain hori?

727
00:55:43,673 --> 00:55:45,942
Zer nahi duzu nigandik?
Istiluak nahi dituzu?

728
00:55:45,942 --> 00:55:48,011
Zer nahi duzu, ergela?
Euria ari du!

729
00:55:48,011 --> 00:55:50,280
Ez dut probokaziorik onartuko!

730
00:55:58,054 --> 00:56:00,457
Hau da hau 
ni izorratzeko modua!

731
00:56:03,493 --> 00:56:04,661
Berriz ere!

732
00:56:06,162 --> 00:56:07,297
Beste bat nahi duzu?

733
00:56:11,768 --> 00:56:15,872
Batutaren botereari, ez!
Zuzendariak kanpora!

734
00:56:15,972 --> 00:56:18,675
Zu ez zara existitzen!
Nor da hau? Badakizue?

735
00:56:18,842 --> 00:56:23,546
Ez da existitzen! Eta 
existitzen bada, nik ezabatuko dut!

736
00:56:27,584 --> 00:56:28,651
Aurpegian eman diozu!

737
00:56:30,153 --> 00:56:32,622
Odola!
Alproja eroak!

738
00:56:33,223 --> 00:56:37,127
Denbora joan zaizu!
Zuzendari, izorratuta zaude zu!

739
00:56:37,861 --> 00:56:40,597
Elkarrizketa egin diezazuket
hor eserita? 

740
00:56:47,003 --> 00:56:49,172
Ametsetan ikusi nuen 
lehendabizikoz harpa bat.

741
00:56:49,672 --> 00:56:52,675
4 edo 5 urte izango nituen;
gutxiago, beharbada.

742
00:56:52,675 --> 00:56:57,580
Artean ez nekien zer zen
urrezko kaiola txiki-txiki hura.

743
00:56:57,580 --> 00:56:58,848
Odoletan ari naiz oraindik.

744
00:56:59,549 --> 00:57:03,887
Behin, liburu batean, Erroma sutan 
zegoela, Neron ikusi nuen…

745
00:57:03,887 --> 00:57:06,589
…ametsetakoaren antzeko 
instrumentu bat zeukan eskuetan. 

746
00:57:07,690 --> 00:57:12,128
Beste batean, egutegi batean, 
aingeru bat ikusi nuen hegan. 

747
00:57:12,429 --> 00:57:15,932
Hegan eginez, harpa jotzen ari zen,
nire ametsetako harpa bera. 

748
00:57:16,800 --> 00:57:19,235
Harpa giza presentzia bat da. 

749
00:57:20,036 --> 00:57:24,107
Ezingo nintzateke bizi 
harparik ez dagoen etxe batean.

750
00:57:25,041 --> 00:57:27,811
Ezin dut lo hartu, 
baldin eta ez badakit…

751
00:57:28,178 --> 00:57:30,647
…egongela ilunean
harpa bere lekuan dagoela. 

752
00:57:31,981 --> 00:57:34,684
Esku batzuek hura igurzten 
dutelako sentipena izaten dut.

753
00:57:35,051 --> 00:57:38,354
Bere hotsa entzuten dut. 
Haizea izan liteke. 

754
00:57:46,996 --> 00:57:49,165
Harpa nire bizitza osoa da.

755
00:57:49,899 --> 00:57:55,939
Ez bakarrik nire bizibidea, baita 
nire babeslekua. Nire adiskidea.

756
00:57:57,173 --> 00:58:00,577
Bakarrik egon naiz beti.
Ez dut gizonik eduki.

757
00:58:01,177 --> 00:58:04,047
Ez dut inor eduki,
harpa baizik.

758
00:58:04,147 --> 00:58:06,382
Gauzak kontatzen dizkiot, 
berarekin hitz egiten dut. 

759
00:58:06,583 --> 00:58:10,720
Eta berak erantzun, sentipenak
eta fantasiak adierazten dizkit. 

760
00:58:10,720 --> 00:58:14,591
Sentimendu sakon bat da, 
alaia eta tristea aldi berean.

761
00:58:15,258 --> 00:58:18,761
Baina fedea ematen dizu,
hori da garrantzitsuena. 

762
00:58:19,696 --> 00:58:23,633
Harpa joz, badakizu beste
dimentsio batzuk existitzen direla.

763
00:58:28,037 --> 00:58:32,175
Ume batek hau galdetu zidan behin:
"Nora doa musika, jotzen ez bada?"

764
00:58:32,909 --> 00:58:35,545
Ume batek bakarrik galdetuko luke
horrelako zerbait.

765
00:58:36,045 --> 00:58:38,982
Orkestra, izua, 
hil da zuzendaria!

766
00:58:39,215 --> 00:58:42,452
Orkestra, izua, 
hil da zuzendaria!

767
00:58:42,886 --> 00:58:45,889
Orkestra, izua, 
hil da zuzendaria!

768
00:58:46,189 --> 00:58:49,259
Orkestra, izua, 
hil da zuzendaria!

769
00:58:49,325 --> 00:58:52,729
Orkestra, izua, 
jotzen duena traidorea!

770
00:59:09,979 --> 00:59:11,915
Horra zuzendari berria!

771
00:59:15,618 --> 00:59:20,089
Denbora joan zaizu!
Zuzendari, izorratuta zaude!

772
00:59:21,558 --> 00:59:24,594
Gora metronomoa!

773
00:59:28,531 --> 00:59:35,371
Metronomoa, 
musikari autonomoak!

774
00:59:46,950 --> 00:59:49,419
Orkestra, izua, 
hil da zuzendaria!

775
00:59:50,320 --> 00:59:54,857
Denbora joan zaizu!
Zuzendari, izorratuta zaude zu!

776
00:59:56,192 --> 00:59:57,393
Metronomorik ez!

777
00:59:57,460 --> 00:59:59,596
Musika, bere erritmoa
eta bere kadentzia!

778
00:59:59,996 --> 01:00:01,598
Geuk erabakiko dugu nola!

779
01:00:03,066 --> 01:00:08,338
Ez dugu jo nahi gure aurka
dagoen musikarik!

780
01:00:08,404 --> 01:00:10,607
Musika egiten dugunez, hura sortu
eta gestionatu nahi dugu! 

781
01:00:11,140 --> 01:00:15,244
Debekatua dago zuzentzea!
Ez dugu inork zuzentzea nahi!

782
01:00:16,012 --> 01:00:17,814
Metronomoa akabatu!

783
01:00:19,282 --> 01:00:21,718
Zer egin duzu, faxista?
Ergela!

784
01:00:23,019 --> 01:00:24,253
Akabatuko zaitut!

785
01:01:12,568 --> 01:01:14,871
Erotu egin al zara?
Emadazu pistola!

786
01:01:15,905 --> 01:01:19,208
Min ematen didazu!
Arma-baimena daukat!

787
01:01:23,613 --> 01:01:24,747
Begira nire zorroan.

788
01:01:25,314 --> 01:01:27,884
-Utzidazu baimena ikusten!
-Hemen daukat.

789
01:01:31,020 --> 01:01:32,255
Zure izenean dago.

790
01:01:33,456 --> 01:01:36,492
-Arma-baimena daukazu.
-Esan dizut baietz.

791
01:01:37,493 --> 01:01:39,195
Tira, altxatu.

792
01:01:42,765 --> 01:01:45,835
Smith and Wesson.

793
01:02:03,386 --> 01:02:04,554
Begira!

794
01:02:05,388 --> 01:02:07,023
Hor goian!

795
01:02:11,728 --> 01:02:12,862
Begira!

796
01:02:20,303 --> 01:02:23,106
Mario, begira!
Erortzen ari da!

797
01:02:24,974 --> 01:02:27,777
Erortzen ari da!
Erortzen ari da!

798
01:02:28,745 --> 01:02:30,279
Lagundu! Lagundu!

799
01:03:07,850 --> 01:03:09,285
Lagunduidazue!

800
01:03:10,353 --> 01:03:13,256
Clara!
Clara!

801
01:03:28,805 --> 01:03:30,106
Zergatik?

802
01:03:39,482 --> 01:03:43,219
Zuek hemen zaudete.
Eta ni hemen nago.

803
01:04:06,909 --> 01:04:09,779
Bakoitzak kasu egin behar dio
bere instrumentuari. 

804
01:04:11,647 --> 01:04:14,116
Orain ezin dugu besterik egin.

805
01:04:15,685 --> 01:04:18,788
Norbaitek lagunduko dit,
mesedez?

806
01:04:29,665 --> 01:04:31,868
Notek salbatuko gaituzte.

807
01:04:33,469 --> 01:04:35,071
Musikak salbatuko gaitu.

808
01:04:35,972 --> 01:04:37,940
Notei atxiki zakizkiete.

809
01:04:40,409 --> 01:04:41,911
Notei segitu.

810
01:04:44,280 --> 01:04:45,381
Bata bestearen atzetik. 

811
01:04:46,616 --> 01:04:50,953
Nire eskuek erakutsiko dizueten
bezala.

812
01:04:52,788 --> 01:04:54,357
Gu musikariak gara.

813
01:04:57,026 --> 01:04:58,895
Zuek musikariak zarete.

814
01:05:09,839 --> 01:05:12,541
Eta entsaiatzeko gaude hemen.

815
01:05:23,486 --> 01:05:26,289
Ez izan beldurrik. 
Entsaioak jarraituko du. 

816
01:05:26,555 --> 01:05:28,457
Zuen lekuetara, mesedez.

817
01:05:28,457 --> 01:05:29,926
Zuen lekuetara, mesedez.

818
01:05:33,930 --> 01:05:35,431
Eskerrik asko.

819
01:08:21,564 --> 01:08:23,666
Kolore gutxiago eman behar zaio.

820
01:08:24,733 --> 01:08:26,569
Ez dakizute zaratak ez direla 
musika?

821
01:08:26,869 --> 01:08:29,839
Ez da tranbia bat! Zartaginak
eta txistuak entzun ditut!

822
01:08:30,239 --> 01:08:33,109
Non gaude ba?
Futbol-zelai batean?

823
01:08:33,809 --> 01:08:35,344
Arbitro itxura dut?

824
01:08:36,445 --> 01:08:40,282
Haize-tresnetakoak zer zabiltzate?
Zer gertatzen zaie zuen birikei?

825
01:08:41,517 --> 01:08:45,254
Non dauzkazue indarrak?
Berriketan galdu dituzue?

826
01:08:46,222 --> 01:08:49,125
Indarrez putz egin behar da!
Bizitasunez!

827
01:08:49,125 --> 01:08:51,727
Tronpetek hildakoak 
berpiztu ditzatela!

828
01:08:51,727 --> 01:08:55,431
Horrela edonork hartzen du lo!
Musikariak zarete, edo zer?

829
01:08:56,031 --> 01:08:59,201
Suaren koloreko hots bat
nahi dut!

830
01:09:00,136 --> 01:09:01,904
Jaunok, hasieratik!

831
01:09:07,943 --> 01:09:11,480
ORKESTRA-ENTSAIOA
Federico Fellini

832
01:09:14,216 --> 01:09:18,420
AZPITITULUAK: Jon Muñoz